Dia Internacional di Medio Ambiente Naturalesa ta e fundeshi cu ta sostene bida riba tera y den lama

June 10, 2020

Dia 5 di juni a celebra Dia Internacional di Medio Ambiente. Riba e dia aki rond mundo ta celebra e esfuersonan haci na fabor di nos medio ambiente.
Tambe ta un momento pa enfoca riba un tema cu ta toca nos medio ambiente. E intencion di e dia aki ta pa conscientisa y encurasha mas accion pa e medio ambiente. E ta duna e oportunidad pa refleha ariba e logronan pa loke ta trata e retonan di medio ambiente.

Pa Aruba, despues di basta intento, e aña aki a logra decreta proteccion di 16 area importante pa nos naturalesa. Directie Natuur en Milieu (DNM) y Aruba, como miembro di United Nations Environment Programme(UNEP), ta uni na e vision y e celebracion di e lucha pa un mihor medio ambiente.

Organisacionan gubernamental, no gubernamental y comunidad, trahando hunto por establece e comprendemento cu biodiversidad y naturalesa ta e contribuyente principal pa nos sobrevivencia.
E aña aki e pais anfitrion ta Colombia y den cooperacion cu Alemania a escoge pa enfoca riba e tema Biodiversidad. Biodiversidad of naturalesa ta e fundeshi pa carga bida terrestre y marino igual. Biodiversidad ta esencial pa desaroyo humano y nos bienestar. Nos existencia y calidad di bida ta depende di naturalesa.

Awendia, tur formadi bida den cualkier area di naturalesa cu e ta habita, bestianan y matanan te e micro-organismonan di mas chikito, ta bou di menasa manera nunca antes. Nos ta na e punto di extincion masal di especienan; por ehempel den e siguiente 10 aña, aproximadamente 1 miyon tipo di especie lo disparse riba e planeta. Den e ultimo 50 aña fauna salvahe a baha cu un averahe di 60%. Desde añanan 70 no a wak e Lora mas den mondi. Mas cu 20 aña no a wak e Swordfish den nos lama. Nos tin solamente dos mata di Mahaua na Aruba.
Tin mas informacion cu ta un realidad awe pa nos planeta. Mundialmente, dos tercera parti di nos lama ta pa actividadnan di e ser humano. Solamente, 15% di tur nos saliñanan ta existi awe. P’esey preservacion di e areanan aki ta di sumo importancia. Entre 2010 pa 2015, 5 aña di tempo, 32 miyon di hectar di selvanan a disparse. Awendia, ta existi mitar di e areanan di rif di coral cu nos a conoce den 150 aña.

Si nos sigui riba e rumbo aki, e perdida di biodiversidad lo tin consecuencianan severo pa humanidad. Entre otro un colapso di sistema di produccion di cuminda y salubridad. E culpabel di esaki ta nos mes, e ser humano, cu ta obra di un manera insostenibel y menos duradero cu naturalesa y medio ambiente. Naturalesa su habilidad pa sostene tur forma di bida na mundo y duna bienestar humano ta den decadencia na un forma acelera y alarmante.

E mensahe principal ta, nos como ser humano ta interconecta, co-dependiente y ta depende di naturalesa pa nos existencia y calidad di bida. E eventonan di ultimo tempo manera e candelanan na Australia, Brasil y Merca, e pandemia COVID-19 a siña nos con metemento cu e ecosistema y biodiversidad, den su forma mas natural, ta crea problemanan nunca antes bisto. E crisis actual ta laga nos refleha con conecta nos ta cu otro y con un ocurencia of accion na otro parti di mundo ta afecta nos di biaha. Nos mester reconsidera ki relacion y con conecta nos ta cu naturalesa, pa cuminsa biba den harmonia cu naturalesa.

DNM ta urgi un y tur pa mustra solaridad y compromiso pa proteccion di naturalesa y pa haci uzo mas sostenibel di nos recursonan natural. Ta tempo pa naturalesa, ta un cu naturlesa y haci’e pa naturalesa.

Feliz dia Internacional di Medio Ambiente!

Scroll To Top
Departamento di Naturalesa y Medio Ambiente | © 2024